Fakt czy Fama?

Fakt czy Fama? Kilka refleksji o sztuce współczesnej Legnicy i Zagłębia Miedziowego.

W czwartek 30 stycznia 2020 r. w Legnickiej Bibliotece Publicznej stowarzyszenie „Pamięć i Dialog” zainaugurowało nowy, autorski cykl spotkań pt. ALMANACH SZTUKI ZAGŁĘBIA MIEDZIOWEGO. Jego ogólną misją jest dokumentacja, promocja i refleksja nad dziejami sztuki współczesnej (tu: powojennej) Legnicy i naszego subregionu, widzianej przez pryzmat jej przedstawicieli (artystów) i zjawisk artystycznych oraz animatorów, w tym instytucji sztuki (galerie, muzea, stowarzyszenia). W zamierzeniu pomysłodawcy Zbigniewa Kraski będzie to cykl spotkań autorskich i paneli dyskusyjnych, którego zasadniczym celem jest przybliżenie miejscowej społeczności ogólnego obrazu lokalnej plastyki oraz sylwetek  i twórczości najważniejszych i najciekawszych artystów ZM, zarówno tych, którzy obecnie mieszkają i tworzą na jego obszarze, jak i tych związanych z Zagłębiem poprzez urodzenie lub długoletni pobyt, trwale wpisujący ich dorobek w lokalny historyczny krajobraz plastyczny i kulturowy. Podkreślmy od razu, że zamiarem organizatorów nie jest tworzenie rankingów czy hierarchii artystów, lecz ukazanie w miarę możliwości jak najpełniejszego obrazu życia plastycznego w Zagłębiu w kilku ostatnich dekadach oraz wzbogacenie o tę wiedzę, najczęściej niedostępną w szkołach, a niezwykle cenną dla kształtowania lokalnej tożsamości kulturowej.

Tegoroczny cykl spotkań rozpoczął wprowadzający w tematykę panel dyskusyjny retorycznie zatytułowany: FAKT CZY FAMA? Kilka refleksji o sztuce współczesnej Legnicy i Zagłębia Miedziowego. Do grona dyskutujących ekspertów zaproszeni zostali dwaj znani legniczanie: Roger Piaskowski – historyk i krytyk sztuki, popularyzator sztuki i architektury, poeta, malarz, znawca Legnicy i autor książek o niej oraz Krzysztof Makowski – artysta malarz, wykładowca w V LO, kurator wystaw. Dyskusja była próbą zdefiniowania właściwego przedmiotu Almanachu, czyli samego pojęcia „sztuka współczesna” oraz – w kontekście tematu spotkania – jego czasowego i terytorialnego zakresu. Przedstawiono też przykładowe emanacje lokalnej sztuki – twórczość nieżyjącego Bronisława Chyły i gościa spotkania – K. Makowskiego. Nie mogło zabraknąć przypomnienia kilku najważniejszych faktów z historii „legnicko-zagłębiackiej” plastyki, dotyczących narodzin (powstania i ewolucji) miejscowego środowiska plastycznego. Z oczywistego powodu sporo uwagi poświęcono prof. Bronisławowi Chyle, pierwszemu plastykowi w powojennych dziejach Legnicy oraz zarazem twórcy  i mentora całego „zagłębiackiego” środowiska artystycznego. Dzięki Pani Grażynie Chyle zaprezentowano jego dwie charakterystyczne prace, które publicznie zanalizował R. Piaskowski. Jako reprezentant młodszej generacji artystów wystąpił K. Makowski ze swoim czterema pracami, które także zostały szczegółowo omówione. Dzięki wsparciu z Galerii Sztuki w Legnicy, która użyczyła swoich zasobów fotograficznych i wydawniczych, podczas prowadzonej dyskusji publiczność miała możliwość oglądania licznych przykładów twórczości artystów Zagłębia Miedziowego na ekranie oraz w postaci katalogów dokumentujących ich wystawy.

Na koniec – już po dyskusji z udziałem publiczności nt. sztuki Zagłębia Miedziowego – Z. Kraska podsumował spotkanie kilkoma cytatami referującymi efekty wielu międzynarodowych badań, odpowiadającymi na skądinąd podstawowe pytanie: czy obecnie sztuka współczesna jest nam do czegokolwiek potrzebna? Konkluzja: potwierdzono niezwykłe prozdrowotne działanie sztuki współczesnej na człowieka oraz ogromne znaczenie dla jego możliwości przetrwania. Wystarczy już oglądanie sztuki w galeriach czy muzeach przez godzinę w tygodniu, by znacznie wydłużyć i poprawić komfort życia.

W planach – obok spotkań autorskich, indywidualnych z poszczególnymi twórcami -przewidujemy wkrótce kontynuację dyskusji o sztuce Zagłębia Miedziowego na kolejnym spotkaniu panelowym w rozszerzonym gronie osób, do którego zaprosiliśmy dodatkowo m.in.: Janinę Stasiak (znana legnicka historyczka i krytyczka sztuki), Małgorzatę Maćkowiak z Głogowa (malarka, wykładowczyni, kuratorka wystaw i animatorka kulturalna), Grzegorza Niemyjskiego z Legnicy (artysta rzeźbiarz, wykładowca akademicki, kurator wystaw), Jerzego Janusa z Chojnowa (historyk sztuki, kurator wystaw, były długoletni dyrektor Muzeum Regionalnego w Chojnowie), Katarzynę Doszczak-Fuławkę z Jawora (malarka i dizajnerka, animatorka i działaczka kulturalna), Piotra Bierutę z Lubina (historyk sztuki, autor tekstów, wieloletni kurator Galerii Zamkowej oraz Muzeum Historycznego w Lubinie).

Prowadzący składa serdecznie podziękowania za udział w spotkaniu całej Publiczności i ekspertom – R. Piaskowskiemu i K. Makowskiemu, oraz za pomoc w jego realizacji – Pani Grażynie Chyle, dyrekcji Legnickiej Biblioteki Publicznej i Galerii Sztuki w Legnicy oraz za obsługę techniczną Wojciechowi Morawcowi ze stowarzyszenia „Pamięć i Dialog”.

Zbigniew Kraska

Zapraszamy do obejrzenia galerii z tego spotkania: