MUA SzM41M jest maską przeciwgazowa o wojskowym przeznaczeniu, potocznie nazywana „słoń”. Litera M po liczbie 41 w symbolu oznacza modernizację w postaci komory fonicznej, która ułatwiała porozumiewanie się. Maska była produkowana w pięciu rozmiarach – 0, 1, 2, 3, 4. Najbardziej znana wśród masek będących niegdyś na wyposażeniu Wojska Polskiego. Filtropochłaniacz dołączony do maski miał za zadanie chronić przed wszelkimi zanieczyszczeniami, w tym pyłami i gazami.W skład zestawu wchodzi: część twarzowa, filtropochłaniacz z gwintowaną zakrętką na otwór wlotowy i gumową zaślepką na otwór wylotowy, rura gazowa, torba nośna na ramię z dwoma przedziałami i boczną kieszonką na opatrunek osobisty, pojemnik z celuloidowymi wkładkami przeciwpotniejącymi do okularów. Zasady działania maski przeciwgazowej : W czasie wdechu pod maską wytwarza się podciśnienie. Zewnętrzne ciśnienie atmosferyczne powoduje zamknięcie zaworów wydechowych. Powietrze zassane przez otwór w pochłaniaczu przechodzi przez warstwę filtru przeciwdymmnego, następnie przez warstwę węgla aktywowanego. Oczyszczone ze szkodliwych domieszek, przez rurę łączącą, zawór wdechowy i występy ochładzaczy przedostaje się do dróg płuc. Przy wydechu pod maską wytwarza się lekkie nadciśnienie zamykające zawór wdechowy i powodujące otwarcie zaworów wydechowych. Właściwości ochronne maski mogą być odpowiednio wykorzystane dopiero wtedy, gdy jej część twarzowa jest należycie dopasowana. Dobranie odpowiedniego rozmiaru zapewnia tylko jedną drogę przepływu powietrza do płuc – przez pochłaniacz. W celu dopasowania maski należy taśmą centymetrową dokonać dwóch pomiarów głowy: wzdłuż podbródka, szczęk i najwyższego punktu głowy, przez łuki brwiowe do otworów uszu. Przed użyciem należy zrobić przegląd maski gazowej, który obejmuje: – sprawdzenie części twarzowej, w tym celu lekko rozciąga się gumę i dokładnie ogląda (pod światło), czy nie ma przekuć lub pęknięć; – sprawdzenie szkieł okularowych, ochładzaczy, które nie powinny być podarte, oraz sprawność pierścieni zaciskowych; – przejrzenie komory zaworów – zawory nie powinny być podparte, pozwijane, sklejone i zanieczyszczone, w nakrętce komory zaworów powinien być gumowy pierścień uszczelniający; – przejrzenie rury łączącej i sprawdzenie, czy nie jest przekłuta lub pęknięta, czy nakrętka nie jest pogięta i czy gumowy pierścień uszczelniający jest elastyczny; – przejrzenie pochłaniacza i sprawdzenie, czy nie ma na nim wgięć oraz czy nie jest pogięty kołnierz lub uszkodzony gwint; – sprawdzenie, czy torba na maskę ma taśmę nośną, klocki pod pochłaniacz i pudełko z wkładkami niepotniejącymi. Dla nałożenia maski przeciwgazowej należy: – wstrzymać oddech, zamknąć oczy i zdjąć nakrycie głowy, – wyjąć część twarzową z torby, uchwycić za brzegi części potylicznej w ten sposób, aby kciuki były na zewnątrz, a pozostałe palce wewnątrz, – przyłożyć jej dolną część do podbródka i przesuwając palce z dołu do góry wzdłuż część twarzową na głowę tak, aby guma się nie marszczyła, a szkła okularowe znajdowały się naprzeciw oczu, – zrobić energiczny wydech w celu usunięcia skażonego powietrza, które mogło przedostać się do wnętrza części twarzowej w czasie jej nakładania otworzyć oczy i normalnie oddychać, – włożyć nakrycie głowy. W pozycji leżącej maskę wkłada się tak samo, leżąc na prawym boku. Zdejmuje się natomiast następująco: chwytając lewą rękę za komorę zaworów, odciąga się maskę w dół, a później do przodu i do góry. Posługiwanie się uszkodzoną maską przeciwgazową Jeżeli rozdarcie części twarzowej jest nieznaczne, to uszkodzone miejsce przyciska się szczelnie do twarzy. W razie większego rozdarcia, rozbicia szkieł okularowych lub uszkodzenia zaworu wydechowego (gdy otworu komory zaworu nie można zakryć ręką) należy : – wstrzymać oddech, zamknąć oczy i zdjąć część twarzową, – odkręcić rurę łączącą od pochłaniacza i wziąć jego kołnierz do ust, zatkać nos i oddychać ustami – nie otwierać oczu. W przypadku nieznacznego rozdarcia lub przekłucia rury łączącej należy wstrzymać oddech, ścisnąć palcami uszkodzone miejsce i swobodnie oddychać. Przy większym uszkodzeniu rury łączącej należy wstrzymać oddech, zamknąć oczy, odkręcić rurę łączącą od pochłaniacza i części twarzowej, przykręcić pochłaniacz do komory zaworów, zrobić energiczny wydech, otworzyć oczy i oddychać normalnie. Jeżeli pochłaniacz został przekłuty lub przestrzelony, miejsce to należy zatkać dłonią (palcami), połą marynarki, płaszcza, a przy najbliższej okazji zakleić gliną (ziemią, chlebem lub innym plastycznym materiałem). Przy znacznym lub całkowitym uszkodzeniu pochłaniacza korzystanie z maski przeciwgazowej jest bezcelowe.