Dzień Pamięci Tadeusza Gumińskiego

DZIEŃ PAMIĘCI TADEUSZA GUMIŃSKIEGO

26 października 2023 roku.

Jednym z najważniejszych wydarzeń w 2023 r. w działalności stowarzyszenia, które wzbogacą pamięć zbiorową legniczan, był cykl imprez poświęconych upamiętnieniu życia i działalności Tadeusza Gumińskiego (1906–2003). W 2023 r. minęło trzydzieści lat od nadania temu wybitnemu legniczaninowi pierwszego po 1990 r. tytułu Honorowego Obywatela Legnicy i dwadzieścia lat od Jego śmierci. Był jednym z najbardziej zasłużonych mieszkańców Legnicy w powojennej historii miasta. Przez kilkadziesiąt lat był ostoją założonego przez siebie Towarzystwa Przyjaciół Nauk. Był również inicjatorem, organizatorem i pierwszym kierownikiem legnickiego muzeum. To również dzięki Jego staraniom zaczął się ukazywać rocznik regionalny („Szkice Legnickie”). Miał też swój udział w powstaniu pierwszej powojennej monografii miasta (1977 r.). Jest także autorem najpopularniejszego i wielokrotnie wznawianego przewodnika po naszym mieście („Legnica i okolice”). Przez dziesięciolecia troszczył się o legnickie zabytki i lokalne dziedzictwo. Był spoiwem łączącym legniczan w pracy społecznej na rzecz utrwalania wiedzy o mieście i regionie. Pozostawił także unikalny dziennik, prowadzony w Legnicy w latach 1950–1997 r., stanowiący bogate źródło historyczne zarówno o powojennym mieście, jak i Dolnym Śląsku oraz Polsce.

Mając na uwadze Jego dokonania, a zarazem nikłą o nich wiedzę w zbiorowej pamięci legniczan, Stowarzyszenie postanowiło spopularyzować Jego życie i dzieło w formie pracy zbiorowej, w przygotowaniu której brały udział trzydzieści dwie osoby. Na ponad sześciuset stronach znalazły się artykuły naukowe, studia historyczne powstałe w oparciu o Jego dziennik, teksty dotyczące szeroko rozumianej spuścizny tego zasłużonego człowieka, a także publikacje źródłowe oraz wspomnienia osób, które z nim współpracowały lub miały okazję bliżej Go poznać. Było to nasze największe wyzwanie wydawnicze, tak pod względem merytorycznym i edytorskim, jak i finansowym. Promocja tego imponującego wydawnictwa monograficznego pt. „Tadeusz Gumiński. Życie – dzieło – pamięć”, którego redaktorem naukowym był M. Żak, odbyła się 26 października, w dniu urodzin tego wielkiego legniczanina, które Stowarzyszenie ogłosiło Dniem Pamięci Tadeusza Gumińskiego. Promocji towarzyszyła wystawa dokumentów (eksponatów) ze zbiorów Muzeum Miedzi i Legnickiej Biblioteki Publicznej.

Poprzedzona została sesją popularyzatorską dla uczniów, nauczycieli i miłośników historii miasta, którzy szczelnie wypełnili salę konferencyjną LBP. Poprowadziła ją M. Kubasik, a M. Żak przedstawił zgromadzonym sylwetkę i dorobek T. Gumińskiego. Jego droga życiowa i najważniejsze dokonania zaprezentowane zostały uczestnikom sesji także w formie okolicznościowej ekspozycji planszowej (tekst i wybór zdjęć: Marek Żak, opracowanie graficzne: Mariusz Kania, pomysłodawca Z. Fudali).

W tym samym dniu z inicjatywy Stowarzyszenia, wspartej przez zarząd Legnickiej Spółdzielni Mieszkaniowej, odsłonięto tablicę pamiątkową na budynku przy ul. Orzeszkowej 12/14, w którym mieszkał przez ponad dwie i pół dekady. Odsłonięcia dokonali: prezes Stowarzyszenia W. Kondusza, prezydent miasta Tadeusz Krzakowski i przyjaciel Gumińskiego Edward Wiśniewski. W uroczystości, prowadzonej przez A. Miernickiego,  udział wzięli uczniowie klasy mundurowej z VII Liceum Ogólnokształcącego w Legnicy, władze miasta, znajomi i przyjaciele, a także sąsiedzi Gumińskiego. Ceremonię zakończyło złożenie kwiatów pod tablicą pamiątkową i odegranie przez Zbigniewa Krupińskiego, ostatniego kapelmistrza b. legnickiej orkiestry garnizonowej, Modlitwy Armii Krajowej. Bezpośrednio po tej uroczystości członkowie zarządu Stowarzyszenia udali się na cmentarz komunalny, aby złożyć kwiaty na grobie legnickiego diarysty.

W załączeniu:

– artykuł M. Żaka „Od Żychlina do Legnicy. Życiowa droga Tadeusza Gumińskiego (!906–2003)”,

– galeria zdjęć z sesji popularyzatorskiej,

– galeria zdjęć z odsłonięcia tablicy pamiątkowej,

– galeria zdjęć ze złożenia kwiatów na grobie Gumińskiego,

– galeria zdjęć z promocji książki,

– wystawa planszowa poświęcona życiu i dokonaniom T. Gumińskiego.