W nocy z 24 na 25 marca 1944 roku w Obozie Jenieckim Stalag Luft 3 w Żaganiu miała miejsce jedna z największych i najsłynniejszych, brawurowych ucieczek alianckich jeńców w czasie drugiej wojny światowej. 80 jeńców alianckich podziemnym tunelem wydostało się poza druty obozu Stalag Luft 3 w Żaganiu. 76 udało się uciec, 4 zatrzymano tuż po opuszczeniu tunelu. Tylko trzem spośród nich udało się ostatecznie wymknąć Niemcom z obławy. Byli to Norwegowie Peter Bergsland i Jens Muller oraz Holender Bram van der Stok. Na wieść o ucieczce Hitler rozkazał wszystkich uciekinierów rozstrzelać.
Wśród zatrzymanych przez Gestapo było 10 lotników RAF: Kanadyjczycy – Henry J. Birkland, Patrick W. Langford, Georg E. McGill; Brytyjczycy – Brian H. Evans, Charles P. Hall, Edgar S. Humphrey, Robert C. Stewart, Cyril D. Swain; Czechosłowak Arnost Valenta i Włodzimierz Adam Kolanowski.
Konwój eskortujący oficerów zatrzymał się w lesie koło zjazdu autostradowego do Legnicy, gdzie ich zamordowano. Zwłoki zostały skremowane w legnickim krematorium, a urny z prochami przewieziono do obozu w Żaganiu. Był to jedyny wypadek kremacji zamordowanych jeńców wojennych w II Wojnie Światowej. Po zakończeniu wojny urny złożono na Cmentarzu Wspólnoty Brytyjskiej na Cytadeli w Poznaniu.
W tym roku Legnica, na wniosek Stowarzyszenia „Pamięć i Dialog” z Legnicy i Koła nr 10 Stowarzyszenia Kombatantów Misji Pokojowych ONZ z Żagania, we współpracy z Urzędem Miasta i Muzeum Miedzi – planuje organizację uroczystości, mającej na celu uczczenie pamięci zamordowanych.
W pierwszej części obchodów odbędzie się wykład dyrektora Muzeum Obozów Jenieckich z Żagania Marka Łazarza pt. „75. rocznica Wielkiej Ucieczki – epizod legnicki”. Wygłoszony zostanie 27 marca 2019 r. o godz. 17. 00. w Muzeum Miedzi w Legnicy.
Druga część obchodów odbędzie się 8 maja o godz. 13.00 przy Kaplicy Cmentarnej Cmentarza Komunalnego w Legnicy przy ul. Wrocławskiej. Uroczystość przed Kaplicą Cmentarną i byłym krematorium w Legnicy będzie miała charakter patriotyczno-wojskowy z udziałem kompani honorowej 10. BKPanc ze Świętoszowa. Przewidziano odsłonięcie tablicy okolicznościowej w obecności zaproszonych gości, pocztów sztandarowych organizacji kombatanckich, stowarzyszeń wojskowych, szkół, Policji, Straży Pożarnej, mieszkańców Legnicy.
Adresatem obchodów jest społeczeństwo miasta Legnicy, w szczególności młodzież ucząca się. Część zadania zostanie wykonana przez członków stowarzyszeń inicjujących obchody 75. Rocznicy Wielkiej Ucieczki w Legnicy.